
Światowy Dzień Darwina
12 lutego 2007, 11:45Przeglądając kalendarz, niemal przy każdej dacie można znaleźć jakieś święto. Przeważnie są to święta narodowe i religijne czy dzień związany z określoną grupą, np. osobami chorymi. Okazuje się jednak, że istnieją święta stricte naukowe. Na dwunasty lutego przypada Dzień Darwina. W tym roku obchodzi się go po raz pierwszy.

Sole żółciowe w roli feromonów
7 października 2013, 16:53Sole żółciowe wydzielane przez komórki wątroby są tradycyjnie kojarzone z trawieniem (emulgacją tłuszczu), okazuje się jednak, że u minogów morskich (Petromyzon marinus) spełniają one funkcje feromonów.

Nowo odkryta klasa gwiazd rozwiązuje problem czerwonych nadolbrzymów i supernowych Typu IIP
24 września 2020, 11:20Astronomowie z USA i Szwajcarii zidentyfikowali nową klasę gwiazd. Nazwali ją szybko pulsującymi żółtymi nadolbrzymami. Odkrycie może rozwiązać znany astrofizyczny „problem czerwonych nadolbrzymów”. Odnosi się on do faktu braku obserwacji gwiazd progenitorowych dla supernowych Typu IIP. Gwizdy takie musiałyby mieć masę od 16 do 30 mas Słońca.

Struktury niezbędne do złożonej komunikacji pojawiły się u wspólnego przodka szympansa i ludzi
19 maja 2025, 08:45Ośrodek Broki to obszar ludzkiego mózgu odpowiedzialny za generowanie mowy, ośrodek Wernickego jest obszarem, dzięki którym rozpoznajemy głoski, wyrazy i zdania. W mózgach szympansów istnieją homologiczne struktury, odziedziczone po wspólnym przodku. Teraz odkryto w nich istnienie pęczka łukowatego, wiązki włókien, łączących u ludzi ośrodki Broki i Wernickego. Nasze odkrycie pokazuje, że architektura mózgu niezbędna do pojawienia się mowy, nie powstała u ludzi. Prawdopodobnie wyewoluowała ona z wcześniej istniejącej struktury. Pęczek łukowaty u szympansów jest zdecydowanie mniej rozbudowany niż u ludzi i być może nie umożliwia generowanie złożonego ludzkiego języka, mówi główny autor badań Yannick Becker z Instytutu im. Maxa Plancka.

Ostrzegawczy zapach śmierci
14 września 2009, 13:55Ciała martwych zwierząt – tak owadów, jak i skorupiaków - wydzielają identyczny zapach śmierci. Stanowi on mieszankę dwóch kwasów tłuszczowych. Sygnał ten pojawił się w toku ewolucji w zamierzchłej przeszłości, bo już jakieś 400 mln lat temu, by zwiększyć skuteczność unikania miejsc, gdzie grasuje choroba bądź drapieżniki (Evolutionary Biology).

Małpy jednak panują nad wokalizacją?
14 sierpnia 2015, 12:06Marcus Perlman uważa, że opinia, jakoby małpy nie były zdolne do nauki wokalizacji i nie kontrolowały oddechu w sposób umożliwiający mówienie, jest błędna. Swoją opinie opiera na obserwacji gorylicy Koko, która od ponad 40 lat żyje wśród ludzi.

Dzięcioły kują w drzewach na całego. Nie absorbują siły uderzeń, by chronić mózg
19 lipca 2022, 12:14Dzięcioł uderzający dziobem o drzewo z wielką siłą, prędkością i częstotliwością w jakiś sposób nie odczuwa negatywnych skutków swoich działań. Specjaliści, zastanawiający się, w jaki sposób mózg ptaka znosi te uderzenia, mówią o specjalnej konstrukcji czaszki lub o długim owiniętym wokół czaszki języku, co ma łagodzić wstrząsy. Autorzy najnowszej analizy twierdzą jednak, że nic takiego nie ma miejsca.

Skąd się bierze „śmieciowe” DNA?
31 stycznia 2011, 16:03Dlaczego jedne organizmy eukariotyczne mają ledwie garstkę intronów, zaś u innych sekwencje niekodujące stanowią większość genomu (u człowieka jest ich ponad 180 tysięcy)? Wiedeńscy uczeni sądzą, że to wynik „konkurencji" dwóch systemów naprawczych DNA.

Wspólny przodek człowieka i małp był wielkości gibona
12 października 2017, 14:04Najnowsze badania sugerują, że ostatni wspólny przodek człowieka i małp był znacznie mniejszy niż się powszechnie sądzi. Był mianowicie wielkości współczesnego gibona. Wyniki badan opublikowano w najnowszym numerze Nature Communications.

Bakteria dżumy stała się w XIX wieku bardziej zjadliwa. Niedługo potem zabiła 15 milionów osób
9 sierpnia 2023, 11:10Dżuma trapi ludzkość od 5000 lat. W tym czasie wywołująca ją Yersinia pestis ulegała wielokrotnym zmianom, zyskując i tracąc geny. Około 1500 lat temu, niedługo przed jedną z największych pandemii – dżumą Justyniana – Y. pestis stała się bardziej niebezpieczna. Teraz dowiadujemy się, że ostatnio bakteria dodatkowo zyskała na zjadliwości. Pomiędzy wielkimi pandemiami średniowiecza, a pandemią, która w XIX i XX wieku zabiła około 15 milionów ludzi, Y. pestis została wzbogacona o nowy niebezpieczny element genetyczny.